Geregistreerde professionals zijn opgenomen in een beroepsregister. Een professional wordt alleen in een beroepsregister opgenomen als hij of zij voldoet aan eisen van vakbekwaamheid. Geregistreerde professionals werken continu aan hun professionele ontwikkeling door het regelmatig volgen van na- en bijscholing en door reflectie op het eigen handelen. Zij verbinden zich aan de normen en standaarden die de beroepsgroep zelf aan goede professionals stelt, zoals een beroepscode en vakinhoudelijke richtlijnen. Beroepsregistratie draagt hiermee bij aan de kwaliteit van de hulpverlening.

Hoewel iedereen zelf het register kan raadplegen, moet een geregistreerd professional over zijn registratie transparant zijn. Dat betekent niet per se dat een professional bij de start van de professionele relatie spontaan aan de cliënt moet vertellen dat hij/zij is geregistreerd. Als het wordt gevraagd dient de professional naar waarheid te antwoorden. In ieder geval moet de professional geen belemmering opwerpen voor zijn cliënten om te kunnen achterhalen of het zo is; dit is namelijk in strijd met de professionele standaard.

Bij de registratieaanvraag gaat de professional ermee akkoord dat zijn/haar achternaam en registratienummer in het openbare deel van het register van het Kwaliteitsregister Jeugd wordt opgenomen (artikel 2 van het registratiereglement).

In de Jeugdwet (artikel 1.1 sub 1) is de onderstaande definitie van jeugdhulp opgenomen:

1. Ondersteuning van, en hulp en zorg (niet zijnde preventie) aan jeugdigen en hun ouders bij het verminderen, stabiliseren, behandelen en opheffen van of omgaan met de gevolgen van psychische problemen en stoornissen, psychosociale problemen, gedragsproblemen of een verstandelijke beperking van de jeugdige, of opvoedingsproblemen van ouders.
2. Het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van jeugdigen met een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking, een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem en die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt.
3. Het ondersteunen bij of het overnemen van activiteiten op het gebied van de persoonlijke verzorging gericht op het opheffen van een tekort aan zelfredzaamheid bij jeugdigen met een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking of een somatische of psychische aandoening of beperking, die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt, met dien verstande dat de leeftijdgrens van 18 jaar niet geldt voor jeugdhulp in het kader van jeugdstrafrecht.

Er is een aantal situaties waarin werk kan worden toebedeeld aan niet-geregistreerde professionals. Bijvoorbeeld:

• als er sprake is van een voorspelbare situatie en een veilige omgeving, waarbij de risico’s zijn in te schatten
• als het werkzaamheden op mbo-niveau betreft
• in een opleidingssituatie (dan werk je onder verantwoordelijkheid van een geregistreerd professional)
• de tenzij-regeling: als het noodzakelijk is voor de kwaliteit van de hulp (bijvoorbeeld paramedici, die zijn geregistreerd in het BIG-register artikel 34, en vaktherapeuten)

Met behulp van het Kwaliteitskader Jeugd kan je (samen met je werkgever of met de gemeente) afwegen of het uitgevoerde werk om registratie vraagt.

Voor alle professionals – geregistreerd of niet – geldt dat zij vakbekwaam moeten zijn voor de werkzaamheden die zij uitvoeren.

In het Besluit Jeugdwet (artikel 1.1) is het jeugddomein gedefinieerd als het terrein waarop de volgende partijen werkzaam zijn: aanbieders van jeugdhulp, uitvoerders van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering, advies- en meldpunten huiselijk geweld en kindermishandeling (Veilig Thuis), colleges voor zover het betreft de toeleiding naar, advisering over en de bepaling van de aangewezen voorziening, justitiële jeugdinrichtingen, Stichting Halt en de Raad voor de Kinderbescherming. De Jeugdwet is van toepassing op het jeugddomein.